Franciszkanie na Smolnej

Jedną z wizytówek dzielnicy Smolna w Rybniku jest kościół i klasztor Ojców Franciszkanów przy parafii św. Józefa Robotnika. Oficjalna strona klasztoru i parafii znajduje się tutaj.

Wystrój dzisiejszego kościoła stanowi główny ołtarz wykonany z marmuru karraryjskiego, na ścianie którego został powieszony duży dębowy krzyż, a tuż przy jego bokach zostały ustawione figury Matki Bożej i św. Jana Apostoła. Posadzka została pokryta terakotowymi płytami. Zainstalowano także ogrzewanie kościoła. W oknach umieszczono dwa duże witraże przedstawiające postać św. Józefa i św. Anny. Z kościoła usłyszeć można rozchodzący się dźwięk trzech dzwonów  w które został on wyposażony.

Historia klasztoru sięga XIX wieku kiedy miały miejsce pierwsze próby osiedlenia się franciszkanów w Rybniku. Osobą, która podjęła się tego zadania był ks. Edward Bolik. Wykupił on teren w okolicach parafii Matki Bożej Bolesnej. Rozpoczęto nawet przygotowania do budowy nowego kościoła, jednak sprzeciw władz kościelnych i państwowych oraz śmierć księdza Edwarda Bolika przekreśliły te plany. 21 grudnia 1921 roku odbyło się w Nysie zebranie delegatów Prowincji św. Jadwigi Zakonu Braci Mniejszych, na którym podjęto uchwałę o erygowaniu w Rybniku nowego klasztoru. Sposób w jaki osiedlili się franciszkanie w Rybniku wykraczał poza przyjętą dotychczas tradycję powoływania do życia nowych domów zakonnych. Dotychczas odzyskiwano klasztor wcześniej już należący do franciszkanów, albo fundator klasztoru wychodził z konkretną propozycją. Bywało też i tak, że do osiedlenia franciszkanów w danej diecezji zachęcał tamtejszy biskup. Tutaj natomiast inicjatywa założenia klasztoru wyszła ze strony samych zakonników.

Przed zbudowaniem nowego kościoła stworzono na potrzeby lokalnej ludności, na mocy zezwolenia z kurii wrocławskiej oratorium modlitewne, które zostało poświęcone 5 marca 1922 roku. Pierwszą mszę odprawił o. Alban Sobota OFM. Planowano jednak budowę nowego, większego kościoła. Po uzyskaniu zgody władz prowincji franciszkańskiej budowę rozpoczęto 1 czerwca 1937 roku. Po sześciu miesiącach zakończono pracę przy wznoszeniu kościoła. 19 grudnia 1937 roku prowincjał Michał Porada OFM dokonał poświęcenia kościoła. 12 września 1941 roku przy kościele powstała kuracja św. Józefa w Rybniku w granicach od: ul. Nacyńskiej od strony Niedobczyc i Chwałowic, od ul. Hallera do ul. Raciborskiej numery nieparzyste, a 16 grudnia 1941 roku włączono dzielnicę Maroko. Parafię erygowano w czasie II wojny światowej 15.08.1941 r. Pierwszym proboszczem został o. Rafał Biekiersz OFM.

Pod koniec II wojny światowej wojny w klasztorze mieścił się szpital wojskowy.
Po wojnie w klasztorze w latach 1950-52 było niższe seminarium duchowne, następnie (1953-56) było studium humanistyczne dla uczniów szkoły średniej (oficjalnie nie mogło istnieć niższe seminarium duchowne), a w latach 1957-62 mieściło się jeszcze raz niższe seminarium duchowne. W latach 1970-71 została zbudowana nawa boczna w kościele. W latach 1983-86 przebywali bracia (tzw. humaniorat) po nowicjacie przygotowujący się do matury.

Przełożonymi klasztoru od momentu powołania byli:

• o. Wilhelm Rogosz – prezes (1923-1926);
• o. Bazyli Gabriel – prezes (1926-1929);
• o. Euzebiusz Huchracki – prezes (1929-1930);
• o. Bonawentura Cichoń – prezes(1930-1931);
• o. Euzebiusz Huchracki – prezes (1931-1932);
• o. Grzegorz Moczygęba – prezes (1932-1935);
• o. Kolumban Sobota – gwardian (1935-1938);
• o. Rafał Bekiersz – gwardian (1938-1945);
• o. Łukasz Grzywocz – gwardian (1945-1950);
• o. Marek Pielok – gwardian (1950-1956);
• o. Józef Zając – gwardian (1956-1959);
• o. Marek Pielok – gwardian (1959-1962);
• o. Alojzy Jański – gwardian (1962-1965);
• o. Korneliusz Czech – gwardian (1965-1968);
• o. Hieronim Dłubis – gwardian (1968-1971);
• o. Korneliusz Czech – gwardian (1971-1974);
• o. Tarsycjusz Waszecki – gwardian (1974-1980);
• o. Rufin Juraszek – gwardian (1980-1983);
• o. Juliusz Rydlewski – gwardian (1983-1989);
• o. Artur Noworzyn – gwardian (1989-1992);
• o. Arnold Kołodziejski – gwardian (1992-1995);
• o. Janusz Dziedzic – gwardian (1995-2001);
• o. Terencjan Wawrzonkowski – gwardian (2001-2007)
• o. Lucjusz Wójtowicz – gwardian (2007-2016)
• o.Mateusz Smolarczyk - gwardian (od 2016)

Funkcję proboszcza parafii św. Józefa robotnika pełnili:

• Łukasz Grzywocz – proboszcz (1945-1950)
• o. Marek Pielok – proboszcz (1950-1958)
• o. Kasjan Pudliszewski – proboszcz (1958-1974)
• o. Marek Pielok – proboszcz (1974-1981)
• o. Rufin Juraszek – proboszcz (1981-1989)
• o. Stanisław Grześkowiak – proboszcz (1989-1995)
• o. Konstanty Saternus – proboszcz (1995-1997)
• o. Terencjan Wawrzonkowski – proboszcz (1997-2012)
• o. Feliks Rachwalik – proboszcz (2012-2013)
• o. Serafin Sputek - proboszcz (2013-2016)
• o. Mateusz Smolarczyk - proboszcz (od 2016)

Źródła:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Parafia_św._Józefa_Robotnika_w_Rybniku

http://archive.is/20120906164813/http://www.panewniki.franciszkanie.pl/new/index.php/klasztory-prowincji-w-polsce-mainmenu-30/41-rybnik#selection-419.573-421.434